İş Sözleşmesi Nasıl Feshedilir ve Fesih Türleri Nelerdir?

📌 1. İş Sözleşmesi Feshi Nedir?

📌 İş sözleşmesi feshi, işçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin kanuna uygun şekilde sona erdirilmesidir.
✔ İş sözleşmesinin feshi, 4857 sayılı İş Kanunu başta olmak üzere, ilgili mevzuatta düzenlenmiştir.
✔ İşçi veya işveren tarafından gerçekleştirilebilir.

🚨 Örnek:
İşverenin işçisinin sürekli devamsızlık yapması nedeniyle iş sözleşmesini sona erdirmesi fesih işlemidir.


📌 2. İş Sözleşmesi Fesih Türleri Nelerdir?

Fesih TürüAçıklama
İkale (Karşılıklı Anlaşma ile Fesih)İşçi ve işverenin karşılıklı anlaşarak iş sözleşmesini sona erdirmesi.
Süreli Fesih (Bildirimli Fesih)Belirli süre önceden haber verilerek iş sözleşmesinin sona erdirilmesi.
Haklı Nedenle Derhal Fesihİşçi veya işverenin, kanunda belirtilen haklı nedenlere dayanarak iş sözleşmesini anında feshetmesi.
Geçerli Nedenle Fesihİşverenin, işçinin davranışı, yetersizliği gibi nedenlerle iş sözleşmesini sona erdirmesi.

📌 3. Bildirimli Fesih (Süreli Fesih) Nedir?

📌 İş Kanunu 17. Madde uyarınca hem işçi hem işveren, iş sözleşmesini sona erdirmek için karşı tarafa önceden bildirimde bulunmalıdır.

Çalışma Süresiİhbar Süresi
6 aydan az2 hafta
6 ay – 1,5 yıl arası4 hafta
1,5 yıl – 3 yıl arası6 hafta
3 yıl ve daha fazla8 hafta

İhbar tazminatı: Bildirim sürelerine uymayan taraf, diğer tarafa tazminat ödemek zorundadır.

🚨 Örnek:
1 yıl çalışan işçi, işten ayrılmak isterse 4 hafta önceden bildirim yapmak zorundadır. Yapmazsa işverene 4 haftalık ücreti kadar ihbar tazminatı öder.


📌 4. Haklı Nedenle Derhal Fesih Nedir?

📌 İş Kanunu 24. ve 25. Maddelerine göre işçi veya işveren, haklı bir neden ortaya çıktığında bildirim süresi beklemeden iş sözleşmesini derhal feshedebilir.

✅ 4.1. İşçi İçin Haklı Nedenler

✔ Ücretin zamanında ödenmemesi
✔ İşçinin sağlığını tehdit eden çalışma koşulları
✔ İşverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı

🚨 Örnek:
İşveren, işçiye maaşını 3 ay boyunca ödememişse işçi derhal işten ayrılabilir ve kıdem tazminatı talep edebilir.


✅ 4.2. İşveren İçin Haklı Nedenler

✔ İşçinin devamsızlık yapması
✔ İşçinin işyerinde hırsızlık yapması
✔ İşçinin işyerinde kavga çıkarması

🚨 Örnek:
İşçi, mesai saatlerinde sürekli alkol kullanıyorsa işveren iş sözleşmesini derhal feshedebilir ve tazminat ödemek zorunda kalmaz.


📌 5. İkale (Karşılıklı Anlaşma) ile Fesih Nedir?

📌 İşçi ve işveren, karşılıklı anlaşarak iş sözleşmesini sona erdirir.
İş güvencesi tazminatı, ihbar tazminatı ve kıdem tazminatı konusunda mutabık kalınarak protokol düzenlenir.
✔ İşçi, işsizlik maaşı alamaz.

🚨 Örnek:
Taraflar, işçinin 6 maaş tutarında tazminat alması konusunda anlaşarak iş sözleşmesini sona erdirir.


📌 6. Geçerli Nedenle Fesih Nedir?

📌 İş Kanunu 18. Madde uyarınca iş güvencesi kapsamındaki işçiler için işverenin geçerli bir neden göstermesi gerekir.
✔ İşçinin yetersizliği
✔ İşçinin performans düşüklüğü
✔ İşyerinde yeniden yapılanma, küçülme gibi ekonomik sebepler

🚨 Örnek:
İşçinin sürekli düşük performans göstermesi nedeniyle iş sözleşmesi sona erdirilebilir.


📌 7. İş Sözleşmesi Fesih Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

AdımAçıklama
Fesih Bildirimi Yapılmalıİşveren veya işçi, fesih bildirimini yazılı yapmalıdır.
İhbar Süresine UyulmalıSüreli fesihlerde, ihbar sürelerine uyulmalıdır.
Haklı Neden BelirtilmeliHaklı nedenle fesihlerde, fesih gerekçesi açıkça belirtilmelidir.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Hesaplanmalıİşçinin hak ettiği tazminatlar doğru hesaplanmalıdır.

🚨 Örnek:
İşveren, performans düşüklüğü nedeniyle işçisini çıkarmak istiyorsa önce savunmasını almalı, ardından yazılı fesih bildirimi yapmalıdır.


📌 8. Tazminat ve Hak Talepleri

Tazminat TürüHangi Durumda Ödenir?
Kıdem Tazminatıİşçi, en az 1 yıl çalışmışsa ve haklı nedenle fesih yaparsa.
İhbar Tazminatıİhbar süresine uymadan işten çıkarılan işçiye ödenir.
Fazla Mesai ÜcretiÇalıştığı süre boyunca fazla mesai yapmış ancak ödenmemişse talep edebilir.
Yıllık İzin ÜcretiKullanılmayan yıllık izinler, işten çıkışta ücret olarak ödenir.

📌 9. Sıkça Sorulan Sorular

🔹 İşveren ihbar süresine uymadan işçiyi çıkarırsa ne olur?
📌 İşveren, işçiye ihbar tazminatı ödemek zorundadır.

🔹 Haklı nedenle fesih yapan işçi kıdem tazminatı alabilir mi?
📌 Evet. İşçi, haklı nedenle sözleşmeyi feshederse kıdem tazminatına hak kazanır.

🔹 İşveren geçerli neden göstermeden işten çıkarırsa ne olur?
📌 İşçi, işe iade davası açabilir ve işe başlatılmazsa tazminat alabilir.

🔹 İkale sözleşmesi yapan işçi işsizlik maaşı alabilir mi?
📌 Hayır. İkale ile fesihte işçi işsizlik maaşı alamaz.

Categories:

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir