📌 1. İş Sözleşmesi Feshi Nedir?
📌 İş sözleşmesi feshi, işçi ile işveren arasındaki iş ilişkisinin kanuna uygun şekilde sona erdirilmesidir.
✔ İş sözleşmesinin feshi, 4857 sayılı İş Kanunu başta olmak üzere, ilgili mevzuatta düzenlenmiştir.
✔ İşçi veya işveren tarafından gerçekleştirilebilir.
🚨 Örnek:
İşverenin işçisinin sürekli devamsızlık yapması nedeniyle iş sözleşmesini sona erdirmesi fesih işlemidir.
📌 2. İş Sözleşmesi Fesih Türleri Nelerdir?
Fesih Türü | Açıklama |
---|---|
İkale (Karşılıklı Anlaşma ile Fesih) | İşçi ve işverenin karşılıklı anlaşarak iş sözleşmesini sona erdirmesi. |
Süreli Fesih (Bildirimli Fesih) | Belirli süre önceden haber verilerek iş sözleşmesinin sona erdirilmesi. |
Haklı Nedenle Derhal Fesih | İşçi veya işverenin, kanunda belirtilen haklı nedenlere dayanarak iş sözleşmesini anında feshetmesi. |
Geçerli Nedenle Fesih | İşverenin, işçinin davranışı, yetersizliği gibi nedenlerle iş sözleşmesini sona erdirmesi. |
📌 3. Bildirimli Fesih (Süreli Fesih) Nedir?
📌 İş Kanunu 17. Madde uyarınca hem işçi hem işveren, iş sözleşmesini sona erdirmek için karşı tarafa önceden bildirimde bulunmalıdır.
Çalışma Süresi | İhbar Süresi |
---|---|
6 aydan az | 2 hafta |
6 ay – 1,5 yıl arası | 4 hafta |
1,5 yıl – 3 yıl arası | 6 hafta |
3 yıl ve daha fazla | 8 hafta |
✔ İhbar tazminatı: Bildirim sürelerine uymayan taraf, diğer tarafa tazminat ödemek zorundadır.
🚨 Örnek:
1 yıl çalışan işçi, işten ayrılmak isterse 4 hafta önceden bildirim yapmak zorundadır. Yapmazsa işverene 4 haftalık ücreti kadar ihbar tazminatı öder.
📌 4. Haklı Nedenle Derhal Fesih Nedir?
📌 İş Kanunu 24. ve 25. Maddelerine göre işçi veya işveren, haklı bir neden ortaya çıktığında bildirim süresi beklemeden iş sözleşmesini derhal feshedebilir.
✅ 4.1. İşçi İçin Haklı Nedenler
✔ Ücretin zamanında ödenmemesi
✔ İşçinin sağlığını tehdit eden çalışma koşulları
✔ İşverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı
🚨 Örnek:
İşveren, işçiye maaşını 3 ay boyunca ödememişse işçi derhal işten ayrılabilir ve kıdem tazminatı talep edebilir.
✅ 4.2. İşveren İçin Haklı Nedenler
✔ İşçinin devamsızlık yapması
✔ İşçinin işyerinde hırsızlık yapması
✔ İşçinin işyerinde kavga çıkarması
🚨 Örnek:
İşçi, mesai saatlerinde sürekli alkol kullanıyorsa işveren iş sözleşmesini derhal feshedebilir ve tazminat ödemek zorunda kalmaz.
📌 5. İkale (Karşılıklı Anlaşma) ile Fesih Nedir?
📌 İşçi ve işveren, karşılıklı anlaşarak iş sözleşmesini sona erdirir.
✔ İş güvencesi tazminatı, ihbar tazminatı ve kıdem tazminatı konusunda mutabık kalınarak protokol düzenlenir.
✔ İşçi, işsizlik maaşı alamaz.
🚨 Örnek:
Taraflar, işçinin 6 maaş tutarında tazminat alması konusunda anlaşarak iş sözleşmesini sona erdirir.
📌 6. Geçerli Nedenle Fesih Nedir?
📌 İş Kanunu 18. Madde uyarınca iş güvencesi kapsamındaki işçiler için işverenin geçerli bir neden göstermesi gerekir.
✔ İşçinin yetersizliği
✔ İşçinin performans düşüklüğü
✔ İşyerinde yeniden yapılanma, küçülme gibi ekonomik sebepler
🚨 Örnek:
İşçinin sürekli düşük performans göstermesi nedeniyle iş sözleşmesi sona erdirilebilir.
📌 7. İş Sözleşmesi Fesih Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Adım | Açıklama |
---|---|
Fesih Bildirimi Yapılmalı | İşveren veya işçi, fesih bildirimini yazılı yapmalıdır. |
İhbar Süresine Uyulmalı | Süreli fesihlerde, ihbar sürelerine uyulmalıdır. |
Haklı Neden Belirtilmeli | Haklı nedenle fesihlerde, fesih gerekçesi açıkça belirtilmelidir. |
Kıdem ve İhbar Tazminatı Hesaplanmalı | İşçinin hak ettiği tazminatlar doğru hesaplanmalıdır. |
🚨 Örnek:
İşveren, performans düşüklüğü nedeniyle işçisini çıkarmak istiyorsa önce savunmasını almalı, ardından yazılı fesih bildirimi yapmalıdır.
📌 8. Tazminat ve Hak Talepleri
Tazminat Türü | Hangi Durumda Ödenir? |
---|---|
Kıdem Tazminatı | İşçi, en az 1 yıl çalışmışsa ve haklı nedenle fesih yaparsa. |
İhbar Tazminatı | İhbar süresine uymadan işten çıkarılan işçiye ödenir. |
Fazla Mesai Ücreti | Çalıştığı süre boyunca fazla mesai yapmış ancak ödenmemişse talep edebilir. |
Yıllık İzin Ücreti | Kullanılmayan yıllık izinler, işten çıkışta ücret olarak ödenir. |
📌 9. Sıkça Sorulan Sorular
🔹 İşveren ihbar süresine uymadan işçiyi çıkarırsa ne olur?
📌 İşveren, işçiye ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
🔹 Haklı nedenle fesih yapan işçi kıdem tazminatı alabilir mi?
📌 Evet. İşçi, haklı nedenle sözleşmeyi feshederse kıdem tazminatına hak kazanır.
🔹 İşveren geçerli neden göstermeden işten çıkarırsa ne olur?
📌 İşçi, işe iade davası açabilir ve işe başlatılmazsa tazminat alabilir.
🔹 İkale sözleşmesi yapan işçi işsizlik maaşı alabilir mi?
📌 Hayır. İkale ile fesihte işçi işsizlik maaşı alamaz.
Bir yanıt yazın